گام های اساسی در تصمیم گیری

گام های اساسی در تصمیم گیری

در مرحله اول به طور کلی و ساده به تعریف دقیق تصمیم گیری می‌پردازیم؛

تصمیم گیری در لغت به معنای اراده کردن، مصمم بودن یا آهنگ کردن است. مفهوم اصطلاحی آن به معنای فرایند ذهنی انتخاب و قضاوت درست از میان راه حل ها و گزینه های مختلف قبل از اقدام به هرگونه عمل در موقعیت پیش آمده است.

تعریف علمی آن به ترتیب شامل در‌ نظر گرفتن و بررسی کردن اطلاعات موجود، ارزیابی گزینه ها و راه های گوناگون، انتخاب مناسب ترین گزینه و در نهایت اقدام به عمل است. مسئله تصمیم گیری اصل جدایی ناپذیر حیات مادی، معنوی، فردی و اجتماعی انسان است که در حوزه های متعدد و همچنین از دیدگاه های متفاوت مثلا روان شناسی یا فلسفی به آن پرداخته می شود.

تصمیم سازی به چه معناست؟

مهمترین قسمت در فرآیند تصمیم گیری انتخاب کردن است. در این مرحله باید به این درک رسید که با انتخاب و تصمیم خود چه تاثیری بر زندگی خود قرار خواهیم داد. اطلاع از حل مسئله، آگاهی و دانش کافی درمورد مسئله به وجود آمده می‌توانند ما را در انجام یک تصمیم گیری مناسب یاری کنند.

در زندگی هر شخصی یک سری اتفاقات و تصمیمات وجود دارد که روند و مسیر زندگی او را به نحوی تحت تاثیر قرار می‌دهد. به طور کلی می‌توان گفت به عوامل و اتفاقات موثر بر تصمیمات و زمینه ساز آن‌ها تصمیم سازی گفته می‌شود.

جهت روشن شدن معنای تصمیم سازی می‌توانیم به ذکر مثالی بپردازیم. اگر شرکت یا شخصی مسئول انجام پروژه ای است جهت پیشبرد اهداف پروژه خود به اطلاعات و داده‌هایی نیاز دارند. این داده‌ها و اطلاعات باید تحلیل شوند، مورد بحث قرار گیرند و پس از بررسی‌های لازم جهت انجام پروژه به کار گرفته شوند. شایان ذکر است در انجام پروژه امکان دخالت افراد و اتفاقات غیرمترقبه وجود دارد که مسیر انجام پروژه ممکن است با وجود آن‌ها تحت تاثیر قرار گیرد. همچنین، فرآیند تصمیم سازی را تحت شعاع قرار می‌دهند.

با بیان و ذکر معنا و مفهوم تصمیم سازی و تصمیم گیری به احتمال زیاد به تفاوت‌های آن‌ها پی برده‌اید. جست وجوی مثال‌های بیشتر در این زمینه می‌تواند به شما جهت یادگیری بهتر این دو معنا کمک نماید.

چند دلیل دیگر برای اینکه بدانیم چرا تصمیم گیری مهم است ؟

تصمیمات بهتری خواهید گرفت

وقتی بدانیم تصمیم گیری چرا مهم است، تلاش می کنیم تصمیمات بهتری بگیریم.
وقتی  بدانید فرایند درست شدن یک سوسیس چگونه است، بهتر می توانید قضاوت کنید که آن را بخورید یا نخورید.
در مورد تصمیم گیری هم وقتی از فرایند آن خبر داشته باشید، در این راستا تلاش می کنیم که چگونه تصمیمات بهتری بگیریم.

در زمان و منابع محدود دیگر صرفه جویی می کنید

وقتی از فرایند جالب تصمیم گیری با خبر باشیم و تصمیمات بهتری بگیریم، درصد خطاهای تصمیم گیری ما کمتر می شود و در نتیجه زمان و منابع انرژی مان کمتر هدر می رود.

وقتی به صورت منطقی و مطابق با فرایندهای تصمیم گیری تصمیم بگیریم، زمان کمتری را صرف خواهیم کرد و از منابع مناسب در زمان مناسب استفاده خواهیم کرد.

در صورتی که احتمالاً اکنون پیش از یادگیری مهارت بسیار مهم تصمیم گیری، با یک ذهن آشفته و شلوغ، هر روز تصمیم می گیریم و نمی دانیم تصمیم های غیرضروری و اشتباه، تا چه اندازه وقت و انرژی ما را می گیرد.

برای حفظ انگیزه مهم است

گرفتن هر تصمیم منطقی و اثربخش یعنی یک انگیزه تازه برای ادامه مسیر…
وقتی خودمان ببینیم که تصمیمی که گرفته ایم موثر بوده و باعث رشد ما شده، جانی تازه برای ادامه دادن مسیر و رسیدن به اهداف می گیریم.  گویی خون تازه ای در رگ های خودمان تزریق کرده ایم…

حرفه ای تر می شوید

وقتی تصمیمات بهتری بگیریم، طبیعتاً زندگی رو به رشدی خواهیم داشت . وقتی سبک زندگی خوبی داشته باشیم، طبیعتاً حرفه ای تر جلوه می کنیم.
افراد موفق و حرفه ای معمولاً تکلیفشان با خودشان روشن است. آنها می دانند در طول روز چه تعداد تصمیم میگیرند و دقیقاً می دانند که تصمیمشان بر اساس فرایندی که بلد هستند، چیست.
افراد حرفه ای هر روز تصمیم های خوب می گیرند و برای همین هر روز رشد می کنند…

گام های تصمیم گیری:

 تشخیص و تعریف مساله

در این مرحله، ابتدا باید مساله را به طور دقیق شناسایی و تعریف کنید. بدون شناخت دقیق مساله، تصمیم‌گیری موثر تقریبا غیرممکن است. به‌عنوان‌مثال، فرض کنید که شما باید انتخاب کنید که آیا باید به یک شغل جدید منتقل شوید یا به شغل فعلی خود ادامه دهید. مساله ممکن است شامل عوامل مختلفی مانند پیشرفت شغلی، کیفیت زندگی، و تعادل کار و زندگی باشد.

 جمع‌آوری اطلاعات

در این مرحله، باید اطلاعات مربوطه را جمع‌آوری کنید. این اطلاعات می‌تواند شامل داده‌های آماری، تجربیات شخصی، مشاوره از افراد مورداعتماد و منابع مطالعاتی باشد. به‌عنوان‌مثال، درصورتی‌که برای تصمیم‌گیری در مورد تغییر شغل به دنبال اطلاعات می‌گردید، می‌توانید با استفاده از اینترنت، مصاحبه با افرادی که در صنعت مربوطه فعالیت دارند و مطالعه کتاب و مقالات مرتبط، به اطلاعات لازم دست یابید.

تحلیل و ارزیابی گزینه‌ها

در این مرحله، باید گزینه‌های موجود را تحلیل و ارزیابی کنید. باتوجه‌به اطلاعات جمع‌آوری شده، به‌تفصیل به بررسی مزایا و معایب هر گزینه بپردازید. برای مثال، در تصمیم‌گیری مربوط به تغییر شغل، مزایا ممکن شامل فرصت‌های پیشرفت شغلی و حقوق بالاتر در شغل جدید، درحالی‌که معایب ممکن شامل عدم‌اطمینان و تغییرات در سبک زندگی هستند.

 انتخاب بهترین گزینه

بعد از تحلیل گزینه‌ها، باید بهترین گزینه را انتخاب کنید. در این مرحله، برای انتخاب بهترین گزینه، باید باتوجه‌به اهداف، ارزش‌ها و محدودیت‌های خود، تصمیمی را اتخاذ کنید که باعث رضایت بیشتر شما شود. به‌عنوان‌مثال، در تصمیم‌گیری مربوط به تغییر شغل، شما ممکن است تصمیم بگیرید که به شغل جدید منتقل شوید، زیرا فرصت‌های پیشرفت و حقوق بالاتر شما را جذب می‌کند و درعین‌حال، زندگی شخصی شما را بهبود می‌بخشد.

 اجرا و ارزیابی تصمیم

بعد از انتخاب گزینه، باید تصمیم را اجرا کرده و نتایج آن را ارزیابی کنید. ارزیابی نتایج به شما کمک می‌کند تا ببینید که تصمیم‌گیری شما موثر بوده است یا خیر. در صورت نیاز، می‌توانید تغییراتی ایجاد کنید یا به گزینه دیگری متمرکز شوید. به‌عنوان‌مثال، درصورتی‌که تصمیم بگیرید که به شغل جدید منتقل شوید، پس از مدتی می‌توانید ارزیابی کنید که آیا تصمیمتان درست بوده است و آیا به تحقق اهدافتان کمک کرده است یا خیر.

منبع: مدیر سبز

تهیه و تنظیم : گروه تحقیقاتی ثروت تفکر