معرفی کامل رشته اتاق عمل

معرفی کامل رشته اتاق عمل

یکی از رشته‌های پیراپزشکی محبوب در بین داوطلبان کنکور تجربی رشته اتاق عمل می‌باشد. این رشته از زیر مجموعه‌های گروه علوم پزشکی محسوب شده که دانشجویان در طول دوره تحصیل، ضمن آشنایی با تکنولوژی‌‌های نوین جراحی و اصول جدید اتاق عمل با نحوه مراقبت از بیمار نیز آشنا می‌شوند. در نظر داشته باشید که فارغ‌التحصیلان این رشته را باید عضوی از تیم بهداشتی و درمانی باید بدانیم که در زمینه‌هایی مانند کمک به اجرای یک عمل جراحی با نتایج مورد نظر در بخش‌های اتاق عمل بیمارستان و مراکز مراقبتی سیار در کنار پزشکان، پرستاران و هوشبران، به ایفای نقش می‌پردازند. در واقع هدف از ارائه این رشته تربیت نیروی انسانی آگاه، متعهد و کارآمد است که با کسب توانایی های حرفه‌‌ای بتوانند به نحو احسن در اتاق عمل خدمت نمایند.

رشته اتاق عمل مناسب چه افرادی است؟

علاقه‌مندان به رشته اتاق عمل باید روحیه لازم برای کار و حضور در اتاق عمل را داشته باشند. افرادی که از جراحی، خون و مانند این ها واهمه دارند، نمی‌توانند در این رشته موفق شوند. همچنین افراد علاقه‌مند به این رشته باید حس مسئولیت‌پذیری بالایی داشته باشند. چرا که با جان انسانها در ارتباط اند و کوچک‌ترین بی‌مسئولیتی می‌تواند عواقب سنگینی را به دنبال داشته باشد. داشتن صداقت و پایبندی به اصول اخلاقی، صبور و علاقه مند بودن به کمک کردن و رفع نیازهای دیگران نیز برای یک کارشناس اتاق عمل از ملزومات است. لازم به ذکر است که علاقه‌مندان به این رشته باید از سرعت عمل و دقت بالایی در انجام امور برخوردار بوده و بتوانند در شرایط بحرانی و حساس، امور را اداره نمایند.

در انتها با توجه به اینکه شرایطی همچون ایستادن طولانی مدت، جا به جایی و بلند کردن وسایل سنگین، بیماری‌های مسری، بوهای نامطبوع، مواد خطرناک و … جزو موارد اجتناب ناپذیر این رشته هستند، فرد باید توانایی جسمی بالایی داشته باشد در غیر اینصورت بهتر است نسبت به انتخاب خود تجدید نظر کنید!

بازار کار و آینده شغلی رشته اتاق عمل

همان طور که گفته شد، علاقه مندان به این رشته می توانند در بخش های مختلفی از مراکز خدمات درمانی – بهداشتی مشغول به کار شوند که برخی از آن ها عبارتند از :

• بیمارستان ها
• درمانگاه ها
• اورژانس
• بخش های جراحی
• اتاق عمل
• ریکاوری
• مراکز آندوسکوپی
• رادیولوژی
• و …

به طور کلی می توان گفت زمینه کاری برای اشتغال فارغ التحصیلان این رشته، در هر مکانی که نیاز به اتاق عمل یا مهارت های فنی آن باشد، فراهم است. اما به چه صورت می توان وارد این رشته شد؟

دو راه برای وارد شدن به رشته اتاق عمل و فارغ التحصیلی از آن وجود دارد. اول این که دانشجویان مقطع کاردانی می توانند، آموزش های عمومی دوره اتاق عمل را فرا گرفته و جهت ایفای نقش، به عنوان فرد سیار و اسکراب (دست شسته) آماده شوند. سپس در صورت علاقه و سپری کردن دوره ای یک و نیم تا دو ساله می توانند به عنوان کمک اول جراح مشغول به کار شوند. راه دوم نیز آن است که فارغ التحصیلان دوره کارشناسی رشته پرستاری با گذراندن یک دوره دو ساله به عنوان تکنسین اتاق عمل، وارد دنیای کار شوند.

معرفی رشته اتاق عمل – وظایف تکنسین اتاق عمل

• دریافت دستور و برنامه کار از سرپرست مربوطه
• اطمینان یافتن از وجود لوازم و ابزار لازم برای جراحی
• آماده کردن بیماران برای جراحی مانند دادن آموزش ها و اطلاعات لازم به بیمار
• اطمینان یافتن از سالم بودن و کارآیی دستگاه ها و تجهیزات موردنیاز جهت عمل جراحی قبل از شروع عمل (شامل: ساکشن، دستگاه الکتروکوتر، چراغ سیالتیک و …) وگزارش هرگونه نقص یا خرابی
• اطلاع از وجود لوازم و امکانات موردنیاز اعمال جراحی و گزارش موارد ناکافی، کمبودها و نقایص
• آشنایی باروش های استریلیزاسیون و ضدعفونی و به کارگیری آن ها
• مراقبت از نمونه های آزمایشگاهی برخی از جراحی ها و ارسال آن ها به آزمایشگاه
• کمک کردن در استریل و پانسمان نهایی بیمار
• کنترل اتاق عمل از نظر نور کافی، سیستم برق رسانی، درجه حرارت، رطوبت، پاکیزگی، ‌ایمنی
•  آماده نمودن اتاق عمل با لوازم و وسایل جراحی لازم بر طبق لیست عمل جراحی
• کنترل پرونده‌ بیمار قبل از جراحی برای اطمینان از کامل بودن مدارک پزشکی موردنیاز (مانند اجازه عمل، آمادگی های عمل، داروهای قبل از عمل، عدم داشتن وسایل مصنوعی و زیورآلات و …)
• کنترل و اطمینان از استریل بودن لوازم و بسته های وسایل
• اصول صحیح پوزیشن دادن ( وضعیت دادن به بیمار ) را به کار می برد .
• تکنیک های مناسب برای کمک به جراح در هموستاز (بندآوردن خونریزی ) را می داند.
• انتقال بیماران به اتاق ریکاوری بعد از عمل
• تهیه گزارش از تمام فرآیند جراحی

درآمد یک کارشناس اتاق عمل

درآمد افرادی که به موجب فارغ التحصیلی از این رشته وارد دنیای کار می شوند، مانند بسیاری از رشته های علوم پزشکی و پیراپزشکی دیگر از اوضاع خوبی برخوردار است و می توان گفت نگرانی از این بابت وجود نخواهد داشت. اما درآمد هر یک از کارشناسان اتاق عمل، بسته به تجربه، مهارت، محیط کار و … متفاوت است. به عنوان مثال دو فرد را در نظر بگیرید که یکی از آن ها دارای 10 سال سابقه و دیگری دارای 2 سال سابقه کاری در حیطه تخصص خود می باشند. آیا به نظر شما درآمد این دو نفر باید یکسان باشد؟ و آیا اصلا تجربه و مهارت آن دو با هم قابل مقایسه است؟ می توان با قاطعیت گفت که جواب این سوالات منفی است! بنابراین عوامل زیادی می تواند بر میزان حقوق ماهیانه و یا سالانه این افراد تاثیرگذار باشد.

عدد دقیقی به عنوان حقوق یک تکنسین اتاق عمل نمی توان بیان کرد اما به طور حدودی، مبلغی بین 2 تا 5 میلیون تومان در ماه برای فردی که در یک مرکز دولتی مشغول به کار باشد، تخمین زده می شود. به عنوان یکی دیگر از عوامل موثر بر متغیر بودن درآمد می توان به گستردگی زمینه کاری این افراد اشاره کرد.

کارآموزی اتاق عمل

این رشته نیز مانند اکثر رشته های پیراپزشکی، دوره کارآموزی دارد. این رشته ۱۶ واحد کارآموزی با هدف مهارت آموزی و تسلط بر وظایف انجام می شود.

کارآموزی رشته اتاق عمل به دو نوع کارآموزی و کارآموزی عرصه ارائه می شود. کارآموز در طی این مدت نظم و مسئولیت پذیری را تجربه می کند. گاه لازم است کارآموزان در شیفت صبح یا شب حتی روزهای تعطیل هم در مرکز درمانی حضور داشته باشند.

واحدهایی که در دوره کارآموزی گذرانده می شوند، شامل دروس زیر است:

• کارآموزی بخش استریل مرکزی
• کارآموزی مهارت های بالینی
• کارآموزی رفتار در اتاق عمل
• کارآموزی روش های احیای قلبی ریوی
• کارآموزی تکنیک اتاق عمل
• کارآموزی اصول و فنون عملکرد فرد سیار
• کارآموزی در اتاق عمل اورژانس
• کارآموزی در اتاق عمل اورژانس
• کارآموزی اصول مراقبت در اتاق بهبودی

ادامه تحصیل در رشته اتاق عمل

رشته اتاق عمل دوره ارشد نیز دارد که ظرفیت پذیرش در آن کم است و افرادی که رشته پرستاری یا هوشبری خوانده اند نیز می توانند تغییر رشته به اتاق عمل داشته باشند.

گرایش های رشته اتاق عمل در مقطع ارشد، عبارتند از:

• ارگونومی
• اتاق عمل
• فیزیولوژی
• تکنولوژی گردش خون

دانشگاه های پذیرنده کارشناسی اتاق عمل

پذیرش رشته اتاق عمل در مقطع کارشناسی براساس پذیرش بومی است. دانشگاه های پذیرنده کارشناسی اتاق عمل عباتند از؛

• دانشگاه شاهد تهران
• دانشگاه علوم پزشکی اراک
• دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران
• دانشگاه علوم پزشکی اردبیل
• دانشگاه علوم پزشکی ارومیه
• دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
• دانشگاه علوم پزشکی البرز – کرج
• دانشگاه علوم پزشکی ایران
• دانشگاه علوم پزشکی ایلام
• دانشگاه علوم پزشکی بابل
• دانشگاه علوم پزشکی بم
• دانشگاه علوم پزشکی بندرعباس
• دانشگاه علوم پزشکی بوشهر
• دانشگاه علوم پزشکی بیرجند
• دانشگاه علوم پزشکی تبریز
• دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه
• دانشگاه علوم پزشکی تهران
• دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور – اهواز
• دانشگاه علوم پزشکی جهرم
• دانشگاه علوم پزشکی جیرفت
• دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی – بجنورد
• دانشگاه علوم پزشکی دزفول
• دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
• دانشگاه علوم پزشکی زابل
• دانشگاه علوم پزشکی زاهدان
• دانشگاه علوم پزشکی زنجان
• دانشگاه علوم پزشکی سبزوار
• دانشگاه علوم پزشکی سمنان
• دانشگاه علوم پزشکی شاهرود
• دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد
• دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران
• دانشگاه علوم پزشکی شیراز
• دانشگاه علوم پزشکی فسا
• دانشگاه علوم پزشکی قزوین
• دانشگاه علوم پزشکی قم
• دانشگاه علوم پزشکی کاشان
• دانشگاه علوم پزشکی کردستان – سنندج
• دانشگاه علوم پزشکی کرمان
• دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه
• دانشگاه علوم پزشکی گلستان – گرگان
• دانشگاه علوم پزشکی گناباد
• دانشگاه علوم پزشکی گیلان – رشت
• دانشگاه علوم پزشکی لرستان – خرم آباد
• دانشگاه علوم پزشکی مازندران – ساری
• دانشگاه علوم پزشکی مشهد
• دانشگاه علوم پزشکی همدان
• دانشگاه علوم پزشکی یاسوج
• دانشگاه علوم پزشکی یزد
• دانشگاه علوم پزشکی آبادان
• دانشگاه علوم پزشکی ایرانشهر
• دانشگاه علوم پزشکی بهبهان
• دانشگاه علوم پزشکی خمین
• دانشگاه علوم پزشکی خوی
• دانشگاه علوم پزشکی ساوه
• دانشگاه علوم پزشکی شوشتر
• دانشگاه علوم پزشکی گراش
• دانشگاه علوم پزشکی لارستان
• دانشگاه علوم پزشکی مراغه
• دانشگاه علوم پزشکی نیشابور

تهیه و تنظیم : آکادمی دُردانش