عوارض استرس بر سلامت روح و جسم

عوارض استرس بر سلامت روح و جسم

استرس چیست؟

استرس پاسخ بدن ما به فشارهایی است که بر آن وارد می‌شود. بسیاری از اتفاقاتی که در زندگی برای ما رخ می‌دهند، می‌توانند باعث این عامل شوند. معمولاً هم زمانی به وجود می‌آید که ما چیزی جدید، غیرمنتظره یا تهدیدآمیز را تجربه می‌کنیم یا اینکه احساس می‌کنیم کنترل کمی بر روی اوضاع داریم.

واکنش همه ما به استرس متفاوت است؛ توانایی ما در مقابله با استرس به ژنتیک، اتفاقات دوران کودکی، شخصیت و شرایط اجتماعی و اقتصادی ما بستگی دارد. وقتی ما با استرس مواجه می‌شویم، بدنمان هورمون‌های استرس تولید می‌کند که باعث تحریک ما به مبارزه یا فرار از آن موقعیت می‌شوند و در نتیجه سیستم ایمنی بدنمان فعال می‌گردد. از این رو ما می‌توانیم سریعاً به موقعیت‌های خطرناک واکنش نشان دهیم.

گاهی اوقات احساس استرس مفید است و به ما کمک می‌کند که بر ترس یا درد خود غلبه کنیم. در ضمن معمولاً هورمون‌های استرس پس از پایان یافتن موقعیت استرس‌زا دوباره به حالت عادی برمی‌گردند و هیچ اثری از آن‌ها باقی نمی‌ماند. اما استرس زیاد، تأثیرات منفی روی ما می‌گذارد، زیرا دائماً ما را وادار به مبارزه یا فرار می‌کند و بعد از مدتی ما را از پای درمی‌آورد.

تأثیر استرس بر دستگاه گوارش

روده و معده متشکل از صدها نورون هستند که به صورت مستقل از هم عمل کرده و ارتباط دائمی با مغز دارند. استرس ممکن است بر ارتباط روده و مغز تأثیر بگذارد و باعث درد، نفخ یا سایر ناراحتی‌های روده شود. در ضمن میلیون‌ها باکتری در روده زندگی می‌کنند که می‌توانند بر سلامت مغز و نحوه تأثیرپذیری آن از استرس تأثیر بگذارند.

به علاوه استرس ممکن است باعث اسپاسم مری، زخم معده، کاهش یا افزایش غیر ضروری اشتها، اسهال یا یبوست، سندرم روده تحریک‌پذیر و بیماری‌هایی از این دست شود.

تأثیر استرس بر سیستم عضلانی

هنگامی که بدن تحت فشار قرار می‌گیرد، عضلات آن منقبض می‌شوند. در واقع تنش عضلانی، واکنش عضلانی بدن به استرس است و راهی است برای محافظت از بدن در برابر آسیب و درد. زمانی که بدن در معرض استرس مزمن قرار می‌گیرد، عضلات بدن برای مدت طولانی منقبض می‌شوند؛ از این رو ممکن است سردردهای تنشی و میگرنی یا حتی دردهای عضلانی اسکلتی در کمر و سایر اندام‌های فوقانی فرد، بروز کنند.

تأثیر استرس بر سیستم جنسی و تولید مثل

استرس باعث ترشح هورمون کورتیزول در بدن می‌شود. کورتیزول نقش مهمی در کارکرد سیستم تولید‌مثل مردان دارد، زیرا سطح بالای آن ممکن است تأثیری منفی بر عملکرد طبیعی بیوشیمیایی دستگاه تناسلی مردان بگذارد. استرس مزمن یا مستمر، بر تولید هورمون تستوسترون در بدن مردان تأثیر می‌گذارد که در نتیجه ممکن است منجر به کاهش میل یا ناتوانی جنسی در مردان شود. در ضمن استرس مزمن بر تولید اسپرم تأثیر می‌گذارد، از این رو تأثیری منفی بر توانایی تولید مثل آن‌ ها دارد

کاهش میل جنسی:

این موضوع یکی از عوارض استرس در زنان متاهل است که تا حدود زیادی با عوارض استرس در مردان می‌تواند متفاوت باشد.

عوارض پوستی:

مهم‌ترین عارضه پوستی ناشی از استرس در زنان، ایجاد آکنه در پوست است که به خصوص در نوجوانان بسیار دید‌ه میشود.

ریزش مو:

ریزش مو یکی از عوارض استرس در زنان است که مشابه آن را می‌توان در مردان نیز مشاهده کرد. البته استرس های شدید و شوک‌کننده ممکن است سبب سفید شدن بخشی از مو نیز بشوند.

سردرد مزمن در نقاط مختلف بدن

سردرد استرسی، که همچنین به عنوان سردرد عصبی شناخته می شود، به دلیل فشار عضلات در سر، صورت و گردن به وجود می آید.بعضی علائم سردرد عصبی عبارتند از:

• احساس درد خفیف تا متوسط در سر و گردن
• احساس فشار در اطراف پیشانی
• درد در جمجمه و پیشانی

اکثر موارد ممکن است سبب به وجود آمدن سردرد عصبی شود، اما گرفتگی عضلات، ناشی از اضطراب و نگرانی خواهد بود.

 چاقی یا لاغری بیش از اندازه

تحقیقات نشان می دهد که استرس و اضطراب شدید می تواند در بعضی افراد سبب چاقی و افزایش وزن و در بعضی دیگر سبب لاغری و کاهش وزن شود.
شرایط استرس زا سبب افزایش تولید هورمون کورتیزول در بدن می شود، این هورمون سبب افزایش اشتها شده و در نتیجه فرد با پرخوری دچار چاقی و افزایش وزن می شود.این مشکل سبب افزایش سطح آدرنالین خون می شود، در نتیجه متابولیسم بدن افزایش پیدا می کند و فرد دچار لاغری و کاهش وزن می شود.

عوارض استرس برای سیستم ایمنی

محرک های استرس در سیستم ایمنی می تواند شرایط خاصی را به وجود آورد و این محرک ها می توانند به فرد کمک کنند که از عفونت ها دور بمانند و در طول زمان هورمون استرس می تواند سیستم ایمنی را ضعیف کند. کسانی که دچار استرس مزمن هستند، در برابر عفونت ها ضعیف تر عمل می کنند و استرس همچنین می تواند زمان بهبودی بیماری و آسیب را طولانی تر کند.

تهیه و تنظیم: آکادمی دُردانش