روش مطالعه دروس حفظی

روش مطالعه دروس حفظی

متأسفانه یکی از مشکلات دانش‌اموزان، دانشجویان و افرادی که با کتاب‌ها و مطالب آموزشی سر و کار دارند، همین دروس حفظی است. وقتی آنها را مطالعه می‌کنند آنقدر روان و سریع آن را به خاطر می‌سپارند و همان لحظه به راحتی به یاد می‌آورند که انسان حیرت می‌کند. اما سر جلسه امتحان، به هنگام پرسش کلاسی، سر جلسه کنکور و خلاصه هر جا که به یادآوری مطلب نیاز دارند، هر چه به ذهن خود فشار می‌آورند چیزی به خاطر نمی آورند. نحوه مطالعه دروس و مطالب حفظی کمی متفاوت است.

این فراموشی علت‌های متعددی دارد، گاها افراد از این بابت بسیار ابراز نگرانی می‌کنند و با خود فکر می‌کنند شاید در سنین جوانی به آلزایمر دچار شده‌اند، در صورتی که فقط نحوه صحیح مطالعه دروس و مطالب حفظی را نمی‌دانند و آنها را به شیوه‌ای غلط به ذهن سپرده‌اند.

دروس را به صورت بخش های کوتاه بخوانید

یکی از راه های خواندن دروس حفظی برای کنکور مطالعه بصورت کوتاه است زمانی که تمرکز ندارید، درس خواندن وقت تلف کردن است. پس برای افزایش تمرکز باید درس را به صورت بخش های کوتاه بخوانید. مثلا فقط یک بخش را بخوانید یا به مدت 10 الی 15 دقیقه مطالعه کنید. بعد از اینکه یک بخش را تموم کردید، راجب به چیز هایی که خواندید به ذهنتان مراجعه کنید. پایداری خوانش خودتان را توسط بالا بردن زمان مطالعه در هر روز یا هفته افزایش دهید، خواندن این مقاله روش های تند خوانی به شما کمک میکند تا سرعت حفظ درس های حفظی خود را بالا ببرید. مثلا اگر در یک هفته به مدت 10 تا 15 دقیقه می خوانید، هفته بعدی 20 الی 25 دقیقه بخوانید.

حاشیه نویسی

به شما پیشنهاد می کنم برای حاشیه نویسی از روش درخت حافظه استفاده کنید. یک درخت حافظه ی کوچک برای هر مطلب، در حاشیه ی کتابتان بکشید. شاید این روش در ابتدا سخت به نظر برسد ولی کم کم در کشیدن این درخت ها، ماهر می شوید.

 یادداشت برداری کنید

یاداشت برداری یکی دیگر از عوامل موثر بر خواندن دروس حفظی برای کنکور است. وقتی که در حال خواندن دروس حفظی هستید، اطلاعات مهم تر را بنویسید. عمل نوشتن به شما کمک می کند تا اطلاعات را بهتر به یاد بیاورید و در واقع، مطالب را از حافظه کوتاه مدت به حافه بلند مدت انتقال می دهد. مثلا اگر راجع به اسلام می خوانید، پنج تا از ویژگی های اسلام را بنویسید. همچنین میتوانید زیر مفهوم ها خط بکشید و یا نظر ها و ایده هایی که در حین خواندن به ذهنتان می رسند را بنویسید.

 تصویرسازی کنید

تصویر سازی یکی راهکار های خواندن دروس حفظی برای کنکور بشمار می آید. مطالبی که می خوانید را تصویرسازی کنید. اینکه تصاویر ذهنی از متنی که می خوانید در ذهنتان ایجاد کنید به شما کمک می کند تا بهتر یاد بگیرید، زیرا حافظه‌ی دیداری شما فعال می‌شود. از اتفاقات مهم موضوع ها و مردم تصویر های ذهنی بسازید. برای مثال یک تاریخ مهم مثل شروع یک جنگ را در ذهنتان همراه با تاریخ آن به صورت اعداد بزرگ تصویرسازی کنید. همینطور می توانید صحنه ای از جنگ را طراحی کنید و تاریخ شروع و پایان جنگ را زیر آن بنویسید. البته، حواستان باشد که خیالپردازی موجب از دست رفتن تمرکزتان نشود. حفظ تمرکز، یکی از اصول روش صحیح خواندن درس های حفظی است.

استفاده از کدگذاری و ساختن رمزهای جذاب برای خود

بعضی اسامی، رمزها و یا کدها آنچنان جذابیتی برای ما دارند که به راحتی آن را فراموش نخواهیم کرد. باید سعی کنیم برای دروس حفظی از کدها استفاده کنیم. خیلی از کتاب‌ها کدهای مخصوصی ارائه کردند تا این فرایند راحتتر شود. اما کدهایی که به ذهن خود انسان می‌رسند جذابیت بیشتری دارند.

متد SQ3R

متد SQ3R مخفف عبارت‌های Survey (ارزیابی اولیه)، Question (پرسش)، Read (خواندن)، Recite (بازخوانی) و Review (مرور) است. شما باید این‌ ۵ گام اساسی را در هنگام مطالعه فعالانه و اثربخش را به‌کار بگیرید. با کمک این روش مطالعه دروس حفظی، قبل، بعد و در طول خواندن مطالب درگیر روند مطالعه می‌شوید و درک شما از مبحث به میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد. در ادامه به این ۵ اقدام می‌پردازیم.

• ارزیابی اولیه (Survey): در مرحله اول، کتاب یا متن مورد نظر را به صورت سطحی نگاه کنید. تیترها را بخوانید، فهرست را مطالعه کنید، اگر عکس یا نموداری در آن وجود دارد به آن‌ها نیز نگاهی بیندازید. این کار اطلاعاتی اولیه در ذهن شما ایجاد می‌کند و متوجه می‌شوید که با چه مطلبی قرار است سر و کار داشته باشید.
• پرسش (Question): پس از گام اول در ذهن شما سوال‌هایی شکل می‌گیرد و می‌توانید آن‌ها را برای خود مرور کنید. به طور مثال عنوان هر تیتر را به صورت پرسشی بخوانید یا از خودتان سوال کنید که آیا این مطلب مناسب شما هست یا خیر. سعی کنید بین ۳ الی ۵ پرسش مطرح کنید و آن‌ها را روی یک کاغذ بنویسید
• خواندن (Read): در مرحله سوم درگیر مطالعه متن می‌شوید و به صورت فعالانه آن را می‌خوانید. ذهن شما در این مرحله ناخودآگاه به دنبال پاسخ پرسش‌هایی است که در مرحله قبل آن‌ها را مطرح کردید. تمامی زیرنویس‌ها، مطالب برجسته و هرچیزی که نوشته شده را با‌دقت بخوانید.
• بازخوانی (Recite): این مرحله را بازیابی و یادآوری هم می‌گویند. همین‌طور که فعالانه مطالعه می‌کنید لازم است یادداشت‌برداری کنید یا به صورت شفاهی پاسخ سوالات خود را مرور کنید. هدف از این‌ کار این است که در ذهن شما فرمولی ساختاریافته درباره آن متن تشکیل شود و مفهوم مطلب را به‌درستی درک کنید.
• مرور (Review): پس از بازخوانی متن دوباره به آن بازگردید و عبارت‌های موجود را با استفاده از کلمات خودتان تکرار کنید. همچنین در این مرحله تمامی یادداشت‌ها را مرور کنید. در پایان هر بخش، اصل موضوع آن بخش را بیابید تا کل متن بهتر در ذهنتان بنشیند.

تهیه و تنظیم: آکادمی دُردانش