افت تحصیلی و راهکارهای مقابله با آن

افت تحصیلی و راهکارهای مقابله با آن

دلایل فردی افت تحصیلی دانش آموزان

1. نداشتن اعتماد به نفس: یکی از دلایل افت تحصیلی در نوجوانان نداشتن اعتماد به نفس هست اعتماد به نفس پایین می تونه مانع دیدن نقاط قوت دانش آموزان در خودشون بشه. وقتی دانش آموز نتونه نقطه قوت خودش رو ببینه و یا نخواد ضعف هاش رو بپذیره و سعی کنه اون ها رو تقویت کنه، اگر نه تبدیل به آدمی میشه که برای هیچ کاری تلاش نمی کنه و همیشه منتظره شکسته. در نتیجه چنین دانش آموزی به مرور نمرات ضعیف تری رو به دست میاره و یکی از علت های افت تحصیلی در دانش آموزان میشه.

2. مهارت های مطالعه نادرست: یکی دیگه از عوامل افت تحصیلی در دانش آموزان مطالعه نادرست هست وقتی ندونید چه شرایطی باید برای مطالعه داشته باشید و چه روش هایی رو باید برای خوندن و فهمیدن مطالب درسی به کار بگیرید، طبیعیه که نتونید نتیجه لازم رو از درس خوندن به دست بیارید. ممکنه حتی بارها یه متن رو بخونید، اما باز هم نتونید اون رو خوب متوجه بشید یا به حافظه بسپارید. به همین خاطره که اغلب دانش آموزان و افرادی که شیوه های مطالعاتی درستی ندارند از درس خوندن بیزار میشن. برای آگاهی از روش صحیح درس خوندن پیشنهاد می کنیم مقاله اصولی ترین روش مطالعه ( روش SQ3R ) رو که در موسسه آموزشی بارسا تهیه شده مطالعه کنید.

3. بی انگیزگی برای تحصیل و مطالعه: یکی دیگه از شرایط موثر در افت تحصیلی دانش آموزانبی انگیزگی برای درس خوندن هست وقتی دانش آموز نسبت به درس بی علاقه بشه، دیگه انگیزه ای برای ادامه دادن و تلاش کردن نخواهد داشت. بی انگیزگی خودش می تونه ناشی از ترس از شکست و اشتباه کردن، هدف گذاری اشتباه، ندونستن اینکه در زندگی چه می خواهیم و چه هدفی داریم، تنهایی، اهمال کاری در نوجوانان و تنبلی، داشتن حالات افسردگی در دانش آموزان و… باشه. اگه احساس می کنید شما یا یکی از دوستانتون اخیرا دچار بی انگیزگی تحصیلی شده اید، می تونید مقاله انگیزه برای درس خوندن در نوجوانان رو مطالعه کنید و از راهکارهای مقابله با بی انگیزگی استفاده کنید.

4. وضعیت جسمانی: یکی از شرایط موثر در افت تحصیلی نوجوان شرایط جسمانی فرد هست که می تواند در تحصیل او تاثیر بذاره. اگه دانش آموز ضعف بینایی یا شنوایی داشته باشه یا مشکل دیگه ای که از نظر جسمی او رو آسیب پذیرتر می کنه داشته باشه، قطعا در طول تحصیل و در مسیر درس خوندن با مشکلات بیشتری رو به رو میشه. این وضعیت اگه به درستی ارزیابی نشه باعث کاهش انگیزه و اعتماد به نفس دانش آموز میشه در نتیجه دانش آموز دچار افت تحصیلی می شود.

5. نداشتن هدف مشخص برای تحصیل: یکی از دلایل افت تحصیلی در نوجوانان نداشتن هدف هست افرادی هستند که به تحصیل علاقه دارند، اما نمی دونند که دقیقا می خواهند با تحصیل و درس خوندن و مدرسه رفتن به کجا برسند و هدفشون از این درس خوندن چیه. این دانش آموزان دچار سردرگمی هستند و کم کم این سردرگمی باعث میشه که مسیرشون رو گم کنند. برای همین نسبت به درس خوندن بی انگیزه و بی علاقه میشن و دچار مشکلات زیادی میشوند.

6. هوش: میزان بهره هوشی افراد هم می تونه یکی از دلایل افت تحصیلی در نوجوانان باشه. به خصوص با بالا رفتن پایه تحصیلی مشکلات بیشتر نشان داده میشن و تکرار یک پایه برای دومین سال اتفاق می افته. نمره بهره هوشی (هوشبهر) توسط آزمون های هوش استاندارد سنجیده میشه. البته لازمه بدونید تلاش و پشتکار دانش آموزان تاثیر خیلی بیشتری از هوش اون ها داره. برای آگاهی از تاثیر بسزای تلاش می تونید مقاله استعداد مهم تر است یا تلاش رو که توسط روانشناسان موسسه بارسا تهیه شده مطالعه کنید.

7. سلامت روانی: اگه دانش آموزی دچار افسردگی، اختلال اضطراب اجتماعی و … باشه، قطعا نمی تونه در زمینه تحصیلی و کاری و هم چنین در زندگی عملکرد موثر و خوبی داشته باشه. این حالت ها و مشکلات بر حافظه، تمرکز، اعتماد به نفس ، انگیزه و یادگیری دانش آموزان تاثیر منفی می گذارند و اون ها رو کاهش میدن. پس عدم سلامت روانی می تونه باعث افت تحصیلی دانش آموزان بشه.

8. خلق و خو: هر فردی که به دنیا میاد خلق و خوی خاص خودش رو داره. بعضی افراد دارای خلق و خوی دشوار هستند. یعنی در برابر شرایط و محیط انعطاف ناپذیرترند و آستانه تحمل در اون ها پایین تره. به همین علت در برابر مشکلات آسیب پذیرتر هستند و نمی تونند عکس العمل های مناسبی از خودشون نشان بدن. احتمال ابتلا به افت تحصیلی برای دانش آموزان با خلق و خوی دشوار بیشتره.

9. عقب انداختن کارها و مدیریت زمان ضعیف: دانش آموزانی که تا آخرین لحظه صبر می کنند تا تکالیف درسی خودشون رو انجام بدن و در نهایت هم اون رو با سختی و ایراد انجام میدن، عملکرد خوبی در مدرسه نخواهند داشت. این دانش آموزان در زمان امتحان هم معمولا درس خوندن خودشون رو عقب می اندازند و در نتیجه نمرات اون ها پایین میاد. این افراد عموما مدیریت زمان رو خوب بلد نیستند. به همین خاطر اغلب در درس و مدرسه دچار مشکل میشوند و طبیعیه که این دانش آموزان افت درسی داشته باشند. اگه شما هم در مدیریت زمان ضعف دارید، می تونید مقاله تفریح و مدیریت زمان رو مطالعه کنید که در موسسه آموزشی بارسا تهیه شده.

10. عدم استقلال فردی: عدم داشتن استقلال فردی کی از عوامل موثر در افت تحصیلی هست بعضی از دانش آموزان یاد نگرفته اند چطور باید خودشون کارهاشون رو انجام بدن و به دیگران متکی نباشند و در مدرسه دچار مشکل میشن. این دانش آموزان باید یاد می گرفتند که انجام تکالیف درسی، بردن کتاب و وسائل مناسب برای هرکلاس و آوردن تکالیف به خانه جزء مسئولیت اون هاست.

11. گذراندن وقت زیاد با کامپیوتر، موبایل و فضای مجازی: شاید یک دلیل خیلی بارز برای افت تحصیلی دانش آموزان استفاده بیش از حد از ابزارهایی مانند کامپیوتر و موبایل است که حتی گاهی فرد رو از برنامه غذایی سالم و فعالیت بدنی هم دور می کنه، چه برسه به درس خوندن

اهمیت خانواده در افت تحصیلی دانش آموزان

1. بیماری جسمی یا روانی در والدین: اگه والدین دانش آموز دچار بیماری های جسمانی شوند که زمان زیادی از وقت و زندگی شون تحت تاثیر اون بیماری قرار بگیره، از فرزندان خودشون غافل میشن و زمان کمتری رو می توانند به اون ها نظارت داشته باشند. همین مسئله در مورد پدر و مادرهایی که دچار بیماری های روانی هستند نیز صادق است. درگیری این والدین با بیماری، (چه جسمی و چه روانی) و کاهش رسیدگی به دانش آموزان و نوجوانان می تونه باعث شرایطی بشه که در اون فرزند مسیر اشتباهی رو بره.

2. اختلاف خانوادگی و خانواده آشفته: وجود اختلافات خانوادگی مانند طلاق، وجود ناپدری یا نامادری، وجود جو و شرایط نامناسب در خانواده ، دعواهای مکرر والدین با یکدیگر و… از جمله شرایطی هستند که دانش آموز رو از محیط خانواده فراری میده، شرایط روانی و جسمانی او رو بهم می ریزه و می تونه چنین دانش آموزی رو در معرض افت درسی قرار بده.

3. سبک فرزند پروری نامناسب: والدینی که سبک فرزند پروری مستبدانه یا سبک فرزند پروری سهل گیرانه دارند یا پدر و مادرهایی که در روش تربیت فرزندان با هم دیگه هماهنگ نیستند، فرزندان خودشون رو مدام سرزنش می کنند و ازشون ایراد می گیرند، فرزندان رو تنبیه بدنی می کنند، مدام بچه ها رو مقایسه می کنند یا به کار اون ها هیچ نظارتی نمی کنند شرایطی رو برای نوجوانان به وجود میارند که می تونه باعث پایین اومدن نمرات اون ها بشه.

4. شرایط اقتصادی نامناسب و اعتیاد در خانواده: نبود شرایط اقتصادی مناسب یا ورشکستگی خانواده می تونه باعث بشه فکر دانش آموز از ادامه تحصیل به سمت رفتن سریع به بازار کار منحرف بشه و در نتیجه نوجوان دچار افت تحصیلی میشه. همین طور اگه والدین درگیر اعتیاد باشند، فرزندشون نمی تونه در شرایطی قرار بگیره که به درس خوندن و ادامه تحصیل فکر کنه و افت درسی در این شرایط کاملا طبیعیه که اتفاق بیافته.

 5. نگرش خانواده به تحصیل: نکته مهم دیگه در خانواده ها اینه که چقدر به پیشرفت تحصیلی و آینده تحصیلی فرزند خودشون اهمیت میدن و از ادامه تحصیل نوجوان حمایت می کنند و یا در صورت پیشرفت تحصیلی و کسب نمرات خوب، فرزندشون رو تشویق می کنند و بهش دلگرمی می بخشند.

اهمیت مدرسه در افت تحصیلی دانش آموزان

1. روابط با همسالان: روابط با همسالان در مدرسه به خصوص در دوره نوجوانی نقش مهمی در لذت بخش کردن محیط مدرسه و کلاس داره. هم چنین همسالان و دوستان نامناسب می تونند انگیزه دانش آموز رو برای درس خوندن از بین ببرند و اون رو در مدرسه دچار مشکل کنند.

2. معلمان و مربیان: اگه معلمان شیوه سختگیرانه و خشکی داشته باشند، مهارت برخورد با دانش آموزان رو نداشته باشند، بد اخلاق باشند و یا رفتار نامناسب و تحقیر آمیز نسبت به دانش آموز داشته باشند، طبیعیه که دانش آموز از درس و مدرسه بیزار میشه و این مورد بدون شک باعث افت تحصیلی دانش آموزان خواهد شد.

3. مشکلات مربوط به نظام آموزشی: نظام آموزشی از جمله مهم ترین مواردی هست که می تونه دانش آموزان رو به تحصیل علاقه مند کنه یا اون ها رو از درس و ادامه تحصیل فراری بده. استفاده از روش های آموزشی جذاب همراه با وسایل کمک آموزشی می تونه علاقه دانش آموز رو به درس بیشتر کنه؛ و برعکس، روش های آموزشی بدون انعطاف و خشک دانش آموز رو از درس دور می کنه و حتی باعث افت تحصیلی او میشه.

اهمیت جامعه در افت تحصیلی دانش آموزان

مشکلات اقتصادی که در جامعه به وجود میان بر خانواده ها تاثیر مستقیم می گذارند و می تونند شرایط خانوادگی رو برای افراد دچار مشکل کنند. در نتیجه فرزند چنین خانواده ای شرایط مناسبی برای درس خوندن و فکر به آینده تحصیلی و پیشرفت تحصیلی نخواهد داشت. علاوه بر مشکلات اقتصادی، پایین اومدن سن اعتیاد و آسیب های اجتماعی و فرهنگی هم می تونند عواملی برای افت تحصیلی دانش آموزان و دور شدن اون ها از مدرسه باشند.

راهکار‌های مقابله با افت تحصیلی

تا اینجای مطلب درباره علت‌های افت تحصیلی دانش‌آموزان صحبت کردیم. در ادامه راهکار‌های مقابله با کاهش عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان را بررسی می‌کنیم. بهتر است که والدین عزیز به این موضوع توجه زیادی کنند. زیرا در صورتی که افت تحصیلی دانش‌آموزان برطرف نشود به مرور باعث ایجاد مشکلات زیادی از جمله، ترک تحصیل می‌شود.

مطالعه درست یک گام برای جبران افت تحصیلی

مهم‌ترین کار برای جبران کاهش عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان، آشنایی با روش‌های درست درس خواندن است. بسیاری از دانش‌آموزان زمان زیادی را به مطالعه اختصاص می‌دهند؛ اما، در نهایت به نتیجه دلخواه نمی‌رسند. مطالعه طولانی مدت بدون داشتن تمرکز نه تنها باعث پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان نمی‌شود بلکه، باعث ایجاد حس خستگی در فرد می‌شود.

بهتر است که دانش‌آموزان با روش‌های درست درس خواندن به صورت دقیق آشنا باشند. روش صحیح مطالعه دروس مختلف را بدانید و برای بازدهی بهتر، استراحت و تفریح را هم در برنامه درسی خود بگنجانید.

افزایش تمرکز هنگام مطالعه

افزایش تمرکز هنگام مطالعه باعث بالا رفتن قدرت یادگیری  افراد می‌شود و این موضوع به سرعت عمل یادگیری مطالب درسی نیز کمک می‌کند. بهتر است دانش‌آموزان محیط آرامی را برای درس خواندن انتخاب کنند و از عواملی که باعث ایجاد حواس‌پرتی می‌شود دوری کنند. برای تقویت تمرکز خود تلاش کنید و در محیطی به مطالعه بپردازید که تمرکز شما را از بین نبرد. (عدم وجود سر و صدای زیاد، گرم یا سرد نبودن فضای مطالعه و…)

هدف‌گذاری در تحصیل

داشتن هدف به دانش‌آموزان انگیزه درس خواندن می‌د‌هد. دانش‌آموزان وقتی هدف مشخصی را برای خود تعیین می‌کنند متناسب با آن هدف تلاش می‌کنند. به طور مثال دانش‌آموزانی که برای قبولی در کنکور هدف دقیقی دارند تلاش بیشتری برای رسیدن هدف‌شان انجام می‌دهند. برای مطالعه هدف داشته باشید و برای رسیدن به آن قدم بردارید. برنامه ریزی را فراموش نکنید.

استفاده از منابع کمک آموزشی یک گام برای موفقیت

بسیاری از وقت‌ها دانش‌آموزان در کلاس درس اشکالاتی دارند. در صورتی که اشکالات درسی دانش‌آموزان به درستی رفع نشود افت تحصیلی اتفاق می‌افتد. یکی از راه‌های که باعث کنترل افت تحصیلی دانش‌آموزان می‌شود استفاده از منابع کمک آموزشی است.

دانش‌آموزان با استفاده از منابع کمک آموزشی می‌توانند مطالب درسی را بهتر یاد بگیرند.

پذیرفتن حقیقت

از حقیقت فرار نکنید! اگر دچار افت تحصیلی شده‌اید اشکالی ندارد، شما اولین و آخرین نفر نیستید؛ حقیقت را بپذیرید و در راستای حل این مشکل تلاش کنید.

آموزش‌های متنوع

برای یادگیری بهتر و تمایل بیشتر به آموزش دیدن، از ویدیوها، مطالعات گروهی، درس همراه با بازی و… کمک بگیرید.

هدیه دادن

اعضای خانواده یا خود دانش آموز، باید برای پیشرفتش ارزش قائل شده و با هدایایی کوچک او را تشویق کنند.

تقویت اعتماد به نفس

با روش‌هایی چون مثبت اندیشیدن، در نظر گرفتن نقاط قوت، ورزش کردن، قدردانی و… اعتماد به نفس خود را تقویت کرده و نتیجه آن را مشاهده کنید.

نقش مشاوره در وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان

جلسات مشاوره می‌تواند نقش موثری در جبران افت تحصیلی دانش‌آموزان داشته باشد. بسیاری از مشکلات دانش‌آموزان مانند بیش‌فعالی، اضطراب، افسردگی و اختلالات یادگیری با حضور در جلسات مشاوره می‌تواند کنترل شود. والدین عزیز باید بدانند که مشاوره می‌تواند نقش مهمی در جبران افت تحصیلی دانش‌آموزان داشته باشد.

ایجاد تنوع در آموزش

ایجاد تنوع یعنی اینکه فقط به آموزش‌های کلاس و مدرسه تکیه نکنید. والدین می‌توانند به فرزند خود کمک کنند که در ذهن فرزندشان محدودیتی از این بابت وجود نداشته باشد. اینکه فقط روی دروسی مثل ریاضی و فیزیک کار کنید می‌تواند بسیار خسته کننده باشد و شما را از درس خواندن دلسرد کند. اما اگر در مطالعه به رشد مهارت‌ها و استعدادهای دیگر خود مانند علاقه ای که به رشته ای ورزشی دارید یا گرافیک و عکاسی بپردازید می‌تواند به رشد شما کمک زیادی کند.

هدف گذاری برای آینده

هدف نداشتن موجب گم شدن در مسیر می‌شود. این گم شدگی دانش آموز را از درس خواندن و تلاش برای پیشرفت دور می‌کند. بنابراین زمانی که فرد اهداف کوتاه مدت و بلند مدت داشته باشد و طبق آن‌ها برنامه ریزی کند از افت تحصیلی در امان می‌ماند.

تهیه و تنظیم : آکادمی دُر دانشhttp://dor-danesh.ir/